Adenokarsinomlar:
Kolon ve rektumun adenokanserleri tüm kolorektal kanser vakalarının % 95’ini oluşturur. Sindirim sisteminde rektal ve kolon adenokanserleri kalınbarsağın iç yüzünü kaplayan mukoza tabakasındaki hücrelerden kaynaklanırlar. Kolon ve rektumun adenokarsinomları tipik olarak polip adı verilen bir doku şeklinde büyümeye başlarlar. Poliplerin adenom adı verilen özel bir türü kansere dönüşebilir. Polipler sıklıkla rutin kolonoskopi sırasında saptanabilir ve çıkarılabilir. Böylece kansere dönüşmeleri engellenebilir.
Daha az görülen kolorektal kanser türleri ise primer Kolorektal lenfomalar, gastrointestinal stromal tümörler, leiomyosarkomlar, karsinoid tümörler ve melanomlardır. Kolorektal kanser türlerini detaylı olarak inceleyecek olursak:
Kolorektal Adenokanserler:
Adeno kelimesi köken olarak salgı bezi anlamına gelir. Karsinoma ise vücudun iç ya da dış yüzeylerindeki epitel hücrelerinden gelişen kanser türüne işaret eder. Kolon ve rektumun adenokanserleri kalınbarsakların iç tabakasından köken alır. Sıklıkla en iç tabakadan başlar ve diğer tabakalara yayılırlar. Adenokanserlerin sık görülen iki tipi şunlardır:
- Müsinöz adenokanserler: % 60 oranında mukus salgılayan hücrelerden oluşurlar. Mukus kanser hücrelerinin çok daha hızlı yayılmasına yol açar. Bu nedenle tipik adenokanserlerden daha saldırgandırlar. Rektal adenokanserlerin % 10, kolon kanserlerinin % 15’ini meydana getirirler.
- Yüzük Hücreli adenokarsinomlar: Adenokarsinomların % 1’den azını oluştururlar. İsimlerini mikroskop altındaki kanser hücresinin görünümünden alırlar. Tipik olarak çok saldırgan ve tedavi edilmesi daha güç kanserlerdir.
Gastrointestinal Karsinoid Tümörler:
Karsinoid Tümörler hormon üretimine yardımcı olan ve nöroendokrin hücreler denen sinir hücrelerinden köken alırlar. Bu tümörler NET (NöroEndokrin Tümörler) denilen bir grup kanserin bir türüdür. Karsinoid Tümörler yavaş büyüyen, akciğerler ve sindirim sisteminde gelişebilen tümörlerdir. Kolorektal kanserlerin yaklaşık % 1’ini oluştururlar ve ince barsaklardaki tümörlerin neredeyse yarısından sorumludurlar.
Kolorektal kanserlerin diğer türleri daha nadirdir ve tüm vakaların % 5’den azını oluştururlar. Bunlar:
Primer Kolorektal Lenfomalar:
Non-Hodgkin Lenfoma adı verilen bir lenfoma türü lenfatik sistemdeki lenfosit adı verilen hücrelerden gelişir. Lenfositler vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardım eden beyaz kürelerin bir tipidir. Lenfoma lenf düğümleri, kemik iliği, dalak, timus ve sindirim sisteminde gelişebilir. Doğrudan kolorektal sistemde gelişen lenfomalar tüm kolorektal kanserlerin sadece % 0.5’ini ve tüm lenfomaların da % 5’ini oluşturur. Bu Kolorektal kanser türü genellikle yaşamın ileri evrelerinde ortaya çıkar ve erkeklerde kadınlardan daha sık görülür.
Gastrointestinal Stromal Tümörler:
Gastrointestinal Stromal Tümörler veya kısaca GIST’ler, sindirim sisteminin nadir görülen tümörleridir ve interstisyel hücreler veya Cajal hücreleri denilen ve sindirim sistemini kaplayan tabakada bulunan bir hücreden kaynaklanırlar. GIST’lerin yarıdan fazlası midede gelişir. Diğer yaygın GIST türleri ince barsaklarda olsa da, rektum 3. sıklıkta görüldükleri yerdir.
Leiomyosarkomlar:
Sarkomların bir türü olan Leiomyosarkomlar düz kaslardan köken alan kanserlerdir. Kolon ve rektum, leiomyosarkomların gelişebileceği düz kaslardan oluşan üç tabaka içerir. Bu üç ayrı tabaka farklı yönlere doğru yayılarak feçesin vücuttan uzaklaştırılması için koordineli olarak kasılırlar. Bu nadir kolorektal kanser türü vakaların neredeyse binde birini oluşturur.
Melanomlar:
Sıklıkla deri kanserleri olarak bilinseler de melanomlar kolon ve rektum da dahil olmak üzere her yerde ortaya çıkabilirler.
Daha detaylı bilgiler için alttaki linkleri ziyaret edebilirsiniz.